Tutoring, czyli pozwól mi pomóc innym

Rodzice i nauczyciele są niezwykle ważni w życiu przedszkolaka. Niestety, w ciągu nauki, zdarzają się sytuacje, że nasz podopieczny wydaje się być wyjątkowo oporny i nie jest w stanie czegoś zapamiętać lub zrozumieć. A gdyby tak zamiast nauczyciela wiedzę przekazywało dziecko – rówieśnik?

Tutoring (od angielskiego „tutor” – nauczyciel) jest formą wspierania w nauce przez bardziej doświadczoną osobę, która nie jest profesjonalnym nauczycielem. Tutorem może być każdy – rodzic, opiekun, wolontariusz, brat, siostra. Może być nim również kolega albo koleżanka, a wtedy mamy do czynienia w tutoringiem rówieśniczym.

Tutoring to współpraca dwóch osób, gdzie ta bardziej doświadczona pomaga swojemu uczniowi w zrozumieniu jakiegoś zagadnienia, uzupełnieniu wiadomości czy opanowaniu umiejętności. Tutor wspiera przez udzielanie swojemu podopiecznemu wskazówek, instrukcji oraz porad.

Z pewnością znajdą się tacy, którzy uznają taki pomysł za mało realny a wręcz niebezpieczny, gdzie jego powodzenie będzie graniczyło z cudem. Sceptycy powiedzą, że dzieci nie posiadają wystarczającej wiedzy aby uczyć, nie są w stanie rozwiać wątpliwości swojego ucznia lub odpowiednio uargumentować swoich odpowiedzi.

Oczywiście jest to możliwe. Jednak, jeżeli proces taki będzie monitorowany przez nauczyciela możemy uniknąć powyższych problemów. Relacja na poziomie dziecko-dziecko niesie ze sobą wiele korzyści. Dziecku jest łatwiej zrozumieć dziecko niż dorosłego, ponieważ operuje tym samym językiem, posiada zbliżony zasób wiedzy, doświadcza podobnych wrażeń oraz wymagań ze strony dorosłych, a także mierzy się z podobnymi trudnościami. Co więcej, dzieciom łatwiej jest imitować zachowania swojego rówieśnika, niż osoby dorosłej.

Według szwajcarskiego psychologa Jeana Piageta „dyskusja” między dziećmi niesie ze sobą większe korzyści poznawcze niż dyskusja z osobą dorosłą, która dzieciom wydaje się być wszechwiedząca, co zaburza równowagę sił takiej relacji. W czasie nauki poprzez tutoring korzysta zarówno tutee (uczeń) i tutor. Uczeń zyskuje wiedzę, otrzymuje trafne informacje zwrotne, ma poczucie pełnienia pieczy nad swoim procesem uczenia przy jednoczesnym braku oceny przez nauczyciela profesjonalistę. Tutor natomiast systematyzuje swoją wiedzę, powtarza i lepiej zapamiętuje przekazywane informacje, uzupełnia braki, a także uczy się wysławiania swoich myśli. W kontakcie z rówieśnikiem wypowiedzi dziecka są dłuższe, bardziej uporządkowane oraz zróżnicowane pod względem gramatycznym. W relacji na takim poziomie dziecko nie obawia się, że zostanie poprawione przez dorosłego.

Tutoring ma także duże znaczenie w kontekście społecznym. Buduje relacje i zażyłości między rówieśnikami. Relacja jeden na jeden (tutor i uczeń) rozwija umiejętność uważnego słuchania, pozwala skonfrontować swoją wiedzę z wiedzą rówieśników a także ją uzupełnić.

Tutoring, może być również relacją, gdzie pojawia się więcej niż jeden uczeń. Poprzez manipulowanie doborem do uczącej się „grupy” oraz zmianę uczestników takiej relacji dzieci uczą się współpracy i współdziałania w różnych grupach, jak również przezwyciężania swoich antypatii.Dzieci za pomocą tej metody uczą się także wchodzenia w różne role społeczne i funkcjonowania w nich.

To, o czym musimy pamiętać to fakt, że pomoc rówieśnicza nie jest w stanie zupełnie zastąpić tradycyjnej relacji nauczyciel profesjonalista – uczeń oraz, że dzieci w roli tutorów bardziej skupiają się na samym zadaniu np. treści jaką przekazują niż na osiągnięciu samego celu nauczania lub opanowania pewnej umiejętności przez swojego ucznia. Dzieci dają również mniej werbalnych i precyzyjnych instrukcji niż dorośli. 

Mimo tego, pozwalajmy naszym pociechom pomagać sobie wzajemnie, wspólnie rozwiązywać zadania, tłumaczyć dlaczego wiosną pojawiają się na drzewach liście czy co to jest nastrój. Może być to prośba o wytłumaczenie czegoś grupie lub koledze (powinny być to informacje, co do których mamy pewność, że zostały już wcześniej opanowane przez tutora), pomoc przy wycinaniu lub jakakolwiek inna forma pomocy koleżeńskiej czy pomocy rodzeństwu. Nauczy to dzieci większej samodzielności, rozbudzi empatię oraz poczucie odpowiedzialności za inną osobę. Metodę tę także warto stosować nawet przy codziennych czynnościach domowo-przedszkolnych jak sprzątanie czy ubieranie się. Uważam, że trakcie nauki przedszkolnej tutoring może być stosowana już u dzieci 4 i 5 letnich lub młodszych, o ile ich nauczyciel zdecyduje, że jego wychowankowie są już na niego gotowi.

Autor: Dominika

Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku Pedagogika, ze specjalizacjami: Wczesnoszkolne Nauczanie Języka Angielskiego oraz Animacja Społeczno-Kulturalna.

Zadania dyrektora w procesie promocji przedszkola

Dyrektor przedszkola jest to osoba, która odgrywa istotną role w podejmowaniu i wspomaganiu działań pedagogicznych. Dyrektor nie tylko promuje, organizuje i nadzoruje działania związane z reformą, ale jego twórcze przywództwo, umiejętności zarządzania, monitorowania, sposób komunikowania się oraz sposób motywowania pracowników są gwarancją akceptacji i powodzenia zmian.

Uważam, że w pracy dyrektora należy łączyć cechy przywódcy i menedżera. Przywódca przewodzi ludziom, tworzy wizje i inspiruje do jej urzeczywistniania, natomiast menedżer zarządza instytucją, planuje i organizuje bieżące działania.

Jako organ prowadzący jednostkę pedagogiczną systemu oświaty został wyposażony w kompetencje z zakresu prawa pracy o systemie oświaty, a także kodeks pracy. Ustawy te określają zadania dyrektora, które precyzują dokładnie odpowiedzialność za powierzone zadania.  Z punktu publicznoprawnego rola dyrektora jest to jednostka organizacyjna w postaci przedszkola a także jako organ wspomagający kieruje działalnością i reprezentuje go na zewnątrz. Do najważniejszych zadań dyrektora przedszkola należy tworzenie odpowiednich warunków do realizacji zadań dydaktyczno - pedagogicznych, wychowawczych i opiekuńczych przedszkola oraz kształtowanie przyjaznej atmosfery pracy w przedszkolu. Dyrektor powinien kierować i inspirować kadrę pedagogiczną do innowacji metodycznych i dydaktycznych a także stwarzać warunki do realizacji awansu zawodowego nauczycieli, współdziałać z organem nadzorującym, nadzorować prawidłową dokumentację przedszkola i zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Dyrektor może dobrze wypełniać swoją funkcje jeżeli jego działania cechują się funkcjonalnością i elastycznością a także odpowiednim podejściem do różnych typów i temperamentów ludzi pracujących w zespole.

Kierowanie przedszkolem wymaga od dyrektora umiejętnego zarządzania a za razem gospodarowania środkami z budżetu finansowego oraz pozyskiwania funduszy, które mają na celu poszerzanie bazy przedszkola i również dbanie o ciągły rozwój placówki.  

Przedszkole jako placówka oświatowa powinno promować wartości wychowawcze oraz siebie w środowisku lokalnym a także wykorzystywać zasoby przedszkola na rzecz wzajemnego rozwoju. 

Dyrektor jako organ decyzyjny powinien działać zgodnie z przyjętą koncepcją przedszkola uwzględniając potrzeby rozwojowe i emocjonalne dzieci w wieku przedszkolnym. Koncepcja pracy przedszkola powinna być znana rodzicom i również przez nich akceptowana. Statut jest aktem prawnym regulującym zadania, strukturę organizacyjną i sposób działania podmiotu prawa publicznego. Wymagania co do formy i treści poszczególnych rozdziałów statutu określają każdorazowo odrębne przepisy. Statut powinien określać m.in. nazwę, typ przedszkola oraz cele i zadania, organ prowadzący, zakres zadań nauczycieli i pracowników przedszkola.

Ewaluacja wewnętrzna jest bardzo pozytywnie oceniana przez nauczycieli przedszkola jak i dyrekcje gdyż jest to potrzebne narzędzie do tego aby sprawdzić efekty i zaangażowanie swojej pracy czy przedszkole np. dobrze funkcjonuje, czy potrzebne są jakieś zmiany czy trzeba ulepszyć system komunikacji, który jest tak bardzo ważny w zespole. Ewaluacja wewnętrzna pozwala poznać opinie szerszej grupy ludzi a także ulepszyć działania oceniania przedszkola i również efekty nauczania dzieci w wieku przedszkolnym. Jest to pozytywna forma, która jest skoncentrowana na danym problemie gdyż sami badani sami są w stanie podać obszar nad którym trzeba pracować by go ulepszać aby płynęła z tego wspólna korzyść.

Dyrektor, nauczyciele oraz pracownicy administracyjni mają znaczący wpływ na jakość oferowanych usług edukacyjnych w przedszkolu.  Praca ta musi być zespołowa, ponieważ ma bezpośredni wpływ na wizerunek pozytywny przedszkola, jak i na podopiecznych placówki. Poszczególne organy działają tak ze sobą by każdemu dawały możliwość swobodnego działania do podejmowania decyzji w ramach swych kompetencji. 

W nadzorowaniu pracy nauczycieli powinien być zastosowany system zespołowego podejmowania decyzji gdyż we współdziałaniu pracowników przynosi on  lepsze rezultaty, ponieważ praca ludzi w zespole tworzy możliwość dzielenia się swoją wiedzą lub też wymianą doświadczeniami, poszukiwaniami wspólnych rozwiązań, udzielania sobie lub też innym pomocy a także wspierania się co jest bardzo istotne.

Dyrektor przedszkola podejmując  podział pracy pomiędzy osobami powinien uwzględnić indywidualne predyspozycje każdego z nich.

Efekt pracy zespołowej nauczycieli określają działalność przedszkola poprzez opracowane dokumenty a są nimi program wychowawczo -  opiekuńczy przedszkola, statut przedszkola, plan rozwoju przedszkola, wymagania edukacyjne na poszczególnych etapach rozwojowych, program realizacji MEN, plan działań związanych z mierzeniem jakości pracy przedszkola, wewnątrz przedszkolne wskaźniki służące do dokonywania oceny pracy nauczycieli.

Każde przedszkole powinno być zainteresowane tym, aby kontakt wzajemny przedszkole – rodzina był najbliższy, najważniejszy i obejmował możliwie szeroko sprawy dziecka. Walka o przetrwanie na rynku usług edukacyjnych to nowe wyzwanie dla dyrektora przedszkola. Rodzice w dzisiejszych czasach pragną optymalnych warunków dla rozwoju swoich dzieci, szukają dobrego przedszkola zarówno pod względem  lokalowym, jak i pod względem fachowej kadry.

Uważam, że zaangażowanie ze strony rodziców powinno obejmować stałą współpracę i czynny udział w życiu przedszkola. Należy podkreślić, że rodzice im więcej kontaktują się z przedszkolem, tym chętniej współpracują, z własnej inicjatywy włączają się w różne formy pomocy, są otwarci na wskazówki i porady nauczycieli. Priorytetowym celem współpracy dyrektora z rodzicami powinno być kształtowanie środowiska poprzez stworzenie partnerskich relacji.

Autor: Patrycja - Ukończyła Business School Studium Policealne na kierunku Psychologia i Socjologia oraz Wyższą Szkołę Pedagogiczną ZNP w Warszawie na kierunku wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna z terapią pedagogiczną.

HOW TO PREPARE YOUR CHILD TO SCHOOL?

This article will appear useful especially for those parents, who are on the verge of making their decisions concerning sending their children to school. However, I hope the tips included here will help also those, who have some more time to thing about this crucial sphere of their and their children’s lives.

TEACH THEM SCHEDULES

Usually, children who attend preschools are familiar with various schedules. They have a schedule of the day that specifies what activity comes after which and that is super important when it comes to their later school life. As parents, you can continue certain order of to-do things also after preschool time. What I mean precisely, is homework. Even if your child does not have any worksheets to fill in that he or she brought from preschool, you can easily create them on your own. It is simply to make them aware of the fact that the thing called “homework” will soon appear in their lives and become a regular thing they will have to bear with. They will avoid the initial “shock” connected with it and will have time planned to exercise at home.

TEACH THEM TO EAT LUNCH 

Well…as my teaching experience shows me, the tendency for a child to become a fussy eater increases with age. When children are 2-3 years old, they eat their meals with huge appetite, but when they are six, they start being picky and claim to be full all day, even when they did not eat a thing  I guess it is typical, but encouraging them to eat lunch is always worth trying. For example by preparing colourful, yummy looking meals! Let’s be honest, even a sandwich can look amazing when we try. I am not going to describe it in details here, type “children lunch ideas” in Google and you will find tons of super creative ideas!

BE SUPPORTIVE

Nothing helps your child cope with the problems like a helpful hand. Ensure your little one that if anything appears on his or her way, you are always there to fight the obstacle with them. Also, discuss together, that it is only appropriate to talk about all of the unsettling situation happening in school with the family. This should motivate your child to always confess what is problematic for them, from the first moment of their school life, to the later stages of it.

Autor: Joanna
Absolwentka studiów magisterskich na Uniwersytecie Marii Skłodowskiej- Curie w Lublinie, specjalizacja: Filologia Angielska z przygotowaniem pedagogicznym i metodycznym.