W dzisiejszych czasach telewizja odgrywa dużą role w procesie wychowania dzieci, jest nie tylko ona źródłem informacji ale przede wszystkim formą spędzania wolnego czasu. Coraz częściej zauważalna jest wśród nich agresja, trudność z koncentracją a także problem z integracją społeczną. Dzieci w wieku przedszkolnym są szczególnie podatne na wpływ środków masowego przekazu przez co stają się „przebodźcowane”. Nadmiar bodźców dochodzących do dziecka powoduje, że oczekuje ono od życia równie silnych doznań, jakie zna z telewizji. W efekcie prowadzi to do problemów z koncentracją, skupieniem i spadkiem zaciekawienia zajęciami w przedszkolu. Inni powiedzą, że bajki są przecież bardzo pouczające a niektóre edukacyjne, pobudzają wyobraźnię, pomagają dziecku zrozumieć świat. Dają chwilę wyciszenia i odpoczynku. I tu warto się zastanowić i zadać sobie pytanie „Czy aby na pewno”?
Badania wykazują, że dzieci nie uczą się z telewizji gdyż dziecko do prawidłowego rozwoju (nie tylko intelektualnego ale też fizycznego) potrzebuje środowiska, które umożliwia poznawanie otoczenia poprzez ruch, dotyk, smak, wzrok, słuch i węch. Tymczasem często dzieci narażone są na nadmierny hałas pochodzący od stale grającego telewizora. Mają za mało ruchu na świeżym powietrzu, za dużo kontaktu ze światem wirtualnym, a za mało z tym realnym.
Przeciętnie dziecko spędza dwadzieścia godzin tygodniowo przed ekranem a niektóre nawet czterdzieści godzin i więcej. Poniżej przedstawiam niektóre skutki uboczne nadmiernego oglądania telewizji przez dzieci :
- Słabsza wyobraźnia - Telewizja jest bardzo przewidywalna. M. Desmurget przytacza badania, w których dzieci w wieku szkolnym w większości były w stanie przewidzieć zakończenie bajki. Ale gdy przyszło do przewidzenia zakończenia historii z książki ten procent był aż trzy krotnie mniejszy.
- Postawa życiowa - niecierpliwość, ciągła potrzeba zewnętrznej stymulacji i rozrywki, szybkie popadanie w nudę, oczekiwanie gratyfikacji bez wysiłku.
- Krótkowzroczność - ciągłe patrzenie na dwuwymiarową płaszczyznę ekranu jest szczególnie niekorzystne dla najmłodszych dzieci, których oko jest przystosowane do widzenia trójwymiarowego.
- Nieumiejętność logicznego myślenia a także rozwiązywania problemów wśród rówieśników - język i zdolność koncentracji to główne narzędzia myślenia.
- Wady postawy – Skolioza , Lordoza, Kifoza. Dzieci starają się przy oglądaniu telewizji być jak najbliżej ekranu co wiąże się z nienaturalną postawą kręgosłupa.
- Uzależnienie – dzieci poprzez ciągłe oglądanie bajek dążą do coraz mocniejszej dawki emocji i wrażeń. Na brak bajki dziecko reaguje złością czy też agresją.
Ważny jest umiar przy włączaniu dzieciom bajek aby nie dać telewizji zapanować nad naszą pociechą. Jeżeli dajemy naszym pociechom przyzwolenie na oglądanie bajek i na to aby świat wirtualny zapanował nad nimi, wówczas nie obarczajmy winą dziecka ale tylko i wyłącznie siebie samych. Starajmy się umiejętnie kontrolować czas i to co nasze dziecko ogląda w danej chwili. Tak, aby wspomagało prawidłowy rozwój naszego dziecka i pozwalało mu od czasu do czasu na chwile przyjemnej rozrywki. Bardzo istotna i przydatna zasada umiarkowania w jedzeniu i piciu, istotna jest także i w wypadku oglądania telewizji.
Autor: Patrycja - Ukończyła Business School Studium Policealne na kierunku Psychologia i Socjologia oraz Wyższą Szkołę Pedagogiczną ZNP w Warszawie na kierunku wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna z terapią pedagogiczną.